Με το άνοιγμα των σχολείων -καλώς εχόντων των πραγμάτων- στις 14 Σεπτεμβρίου, ξεκινά μία σχολική χρονιά με αντικειμενικές δυσκολίες. Τα παιδιά καλούνται να προσαρμοστούν σε μια νέα πραγματικότητα, μία προσπάθεια το αποτέλεσμα της οποίας κρίνεται σε μεγάλο βαθμό από το παράδειγμα των γονέων.

Η αντιμετώπιση της πανδημίας απαιτεί την εφαρμογή μέτρων υγιεινής, διαμορφώνοντας νέες προκλήσεις. Ειδικά η υποχρεωτική χρήση μάσκας στις σχολικές αίθουσες έχει γίνει «κόκκινο πανί» για πολλούς γονείς και εκπαιδευτικούς, ωστόσο αποτελεί μία πρόκληση η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί συλλογικά, με έναν τρόπο που θα διευκολύνει τα παιδιά και θα συμβάλει στην επίτευξη του κοινού στόχου.

«Πάντα η αλλαγή εμπεριέχει μια δυσκολία και μία αμηχανία ως προς την αντιμετώπιση μιας νέας κατάστασης. Ωστόσο, μέσα από αυτό, τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά πρέπει να μάθουν ότι οφείλουμε να προσαρμοζόμαστε στις νέες καταστάσεις, όταν είναι επιβεβλημένες λόγω συνθηκών, χωρίς να φέρνουμε αντιστάσεις που στην ουσία δυσκολεύουν τη ζωή μας περισσότερο. Η δυσκολία είναι προφανής και δεδομένη, αλλά το να δυσανασχετούμε για τα πάντα είναι μία νοοτροπία, η οποία δεν βοηθάει ποτέ κανέναν. Πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας να είναι ευέλικτα, να προχωρούν και να επιβιώνουν», αναφέρει η Παιδοψυχίατρος, Φρίντα Κωνσταντοπούλου. 

Παρά τους ενδοιασμούς που εξαρχής υπήρχαν από μερίδα γονέων και ειδικών, όπως δείχνουν και τα διεθνή επιστημονικά δεδομένα, τα οφέλη από το άνοιγμα των σχολείων υπερτερούν των κινδύνων.

«Πέρα από τη διαδικασία της μάθησης που προφανώς τη χρειάζονται, τα παιδιά, είτε είναι μικρά είτε μεγαλύτερα, έχουν ανάγκη την κοινωνικοποίηση που τους παρέχει το σχολείο. Το κοινωνικό κομμάτι είναι πολύ σημαντικό και θα πρέπει οι γονείς να εστιάζουν σε αυτό.

Αναφορικά με τα μέτρα και κυρίως τη μάσκα, που αποτελεί πεδίο έντονης αντιπαράθεσης, ακόμη και τα παιδιά με δυσκολίες, π.χ. μαθησιακές ή κοινωνικές, δεν επιβαρύνονται επιπλέον από τη χρήση της. Μάλιστα, τα συγκεκριμένα παιδιά, ενδεχομένως να διευκολύνονται από αυτή, καθώς καλύπτει το πρόσωπό τους και είναι ηπιότερο το αίσθημα της έκθεσης, το οποίο τα δυσκολεύει.

Όσον αφορά στην απόδοση των μαθητών, τα νέα μέτρα δεν φαίνεται να την επηρεάζουν. Για παράδειγμα, ένα παιδί που δεν δυσκολεύεται από πριν θα δώσει τον καλύτερό του εαυτό, με ή χωρίς τη μάσκα», τονίζει η ειδικός.

Η προετοιμασία

Οι νέες προκλήσεις απαιτούν μία προετοιμασία των μαθητών -κυρίως των μικρών- πριν βρεθούν στις σχολικές αίθουσες αντιμέτωπα με τα νέα δεδομένα. 

Μεγάλο βάρος πέφτει και στους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι καλούνται να εξασφαλίσουν τη συμμόρφωση των παιδιών στα μέτρα και κυρίως στην χρήση μάσκας. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς μπορούν να βρεθούν οι τρόποι έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες.

Τόσο η Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής όσο και το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αμερικής αλλά και η Παγκόσμια Παιδιατρική Εταιρεία συνιστούν τη μάσκα σε παιδιά άνω των 2 ετών, τονίζοντας ότι από αυτήν την ηλικία μπορούν να εκπαιδευτούν στη χρήση της, χωρίς αυτή να δημιουργεί κανένα πρόβλημα στην υγεία τους.

«Η συμπεριφορά των παιδιών και η προσαρμοστικότητά τους εξαρτάται από το πώς αντιμετωπίζουν την κατάσταση οι μεγαλύτεροι και κυρίως οι γονείς. Εάν οι γονείς παρουσιάζουν μία κατάσταση ως τεράστια δυσκολία, έτσι θα το αντιμετωπίσουν και τα παιδιά», αναφέρει η κ. Κωνσταντοπούλου. 

Όπως είναι φυσικό, η δυσκολία εντοπίζεται κυρίως στις μικρότερες ηλικίες, στις οποίες πρέπει να εστιάσουν περισσότερο οι γονείς. Η συζήτηση των γονέων με τα παιδιά όσον αφορά στην πανδημία προφανώς έχει ήδη γίνει εδώ και καιρό, ωστόσο είναι αναγκαίο να καταστεί σαφές ότι θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα για όσο υπάρχει, ελπίζοντας ότι θα τελειώσει σύντομα και προσπαθώντας όλοι μαζί γι’ αυτό. 

«Θα πρέπει πριν χτυπήσει το πρώτο κουδούνι να γίνει μία ενημέρωση από τους γονείς ότι όλοι μαζί προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε αυτήν την απειλή, έτσι ώστε όλοι μαζί να καταφέρουμε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα, χωρίς να κινδυνεύει η υγεία μας. Εάν η προσέγγιση είναι αυτή, όλα τα παιδιά θα το καταλάβουν και θα προσαρμοστούν. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να τονιστεί το «όλοι μαζί», ώστε να αρχίσουν τα παιδιά να το μαθαίνουν ως μια γενικότερη στάση ζωής», αναφέρει η κ. Κωνσταντοπούλου. 

Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει οι γονείς να παρουσιάσουν την αλήθεια που γνωρίζουν στα παιδιά τους, με απλά λόγια και ψυχραιμία, χωρίς να προκαλούν πανικό και να οδηγούν σε ακραίες συμπεριφορές. 

«Δεν πρέπει ούτε να ωραιοποιούμε τα πράγματα, ούτε να τα κάνουμε δύσκολα, αφόρητα και δυσάρεστα», τονίζει και προσθέτει:

«Είναι σημαντικό, επίσης, να υπάρχει μία αισιοδοξία από την πλευρά των γονέων, ως προς την έκβαση της κατάστασης, ώστε να περνάει το μήνυμα στα παιδιά ότι αν προσπαθήσουμε όλοι μαζί θα τα καταφέρουμε».

Οι ειδικοί τονίζουν ότι η διαπαιδαγώγηση των παιδιών βασίζεται στην επιβράβευση, καθώς έτσι είναι πιο εύκολο για αυτά να υιοθετήσουν μια συμπεριφορά. Ως εκ τούτου προτείνεται η επιβράβευση όταν χρησιμοποιούν τη μάσκα, αντί για την τιμωρία ή την απουσία αν δεν τη χρησιμοποιούν, καθώς και η επισήμανση της ασφάλειας όλων ως κοινού στόχου.

Φρίντα Κωνσταντοπούλου

Ψυχίατρος παιδιών και εφήβων

Κλείστε ραντεβού

Λόγος επίσκεψης *